Wat kan een Registercounsellor ABvC® betekenen voor iemand met dementie?

Naast mijn praktijk als Registercounsellor ABvC® werk ik in de ouderenzorg en spreek regelmatig over dementie. Bij een vrouwenvereniging, een klas jongeren in opleiding tot verzorgende, een groep sociaal werkers of bij het Alzheimer-café. Ik geef uitleg over dementie, maar belangrijker nog, sta ik stil bij hoe je het beste kunt omgaan met iemand met dementie en andere bijkomende moeilijkheden. Je zal de diagnose dementie maar krijgen. Dat heeft impact. Daar kunnen we ons allemaal iets bij voorstellen. De persoon met dementie verliest mogelijk; herinneringen, vaardigheden, een huidige relatie met een partner en stukjes van zijn of haar identiteit. Het proces staat (helaas) in het teken van verlies. Ook wel levend verlies genoemd door psycholoog Manu Keirse. Levenslange rouw wat met momenten sterk naar de voorgrond komt, maar soms ook naar de achtergrond verdwijnt. Iemand is nog in leven, maar maakt zichtbaar kleine of grote stappen van verlies door. Het gaat over het verlies van iemand die er nog is. En wist jij dat 1 op de 5 mannen dementie krijgt? En dat het bij vrouwen zelfs 1 op de 3 is? Ik schrok ervan. (Bron; www.Alzheimer-Nederland.nl) Wetende dat Nederland in een rap tempo vergrijst. (Bron; https://digitaal.scp.nl/ouderenzorg/aantal-ouderen-neemt-toe) De groep ouderen van 75 jaar en ouder zal de komende tijd nog fors toenemen. Ook zullen meer ouderen alleen thuis wonen, maar ook vaker kampen met gezondheidsproblemen zoals bijvoorbeeld een vorm dementie of andere chronische ziekte of aandoening.

Wat kan de Registercounsellor ABvC® hierin betekenen? Een Registercounsellor ABvC® heeft vanuit zijn opleiding vaardigheden en competenties om het verhaal van de persoon met dementie goed naar voren te laten komen. Juist door deze persoon niet te corrigeren of te forceren, komt een ander gesprek op gang. Mensen in de omgeving van deze persoon luisteren niet altijd, maar geven snel advies of tips. Dat doen we bijna automatisch. Bij een Registercounsellor ABvC® ligt de focus juist op het persoonlijke verhaal, jouw ervaringen en jouw emotie. En heb jij zelf de regie. Jij bepaalt wat je vertelt of niet. Bij een Registercounsellor ABvC® is het veilig en kun je alles zeggen. Zonder oordeel en mogelijke gevolgen. Het kan van belang zijn om stil te staan bij de veranderingen in jouw leven. Wat verandert er in jou? Welke gevolgen merk je op? Lichamelijk, mentaal en op alle andere gebieden? Wat gebeurt er in jouw relatie? Welke zorgen heb je rondom jouw toekomst? Hoe ga je om met mensen in jouw omgeving? Vragen die gaan over de wijze waarop jij omgaat met ervaringen en gevoelens rondom de diagnose dementie. Het kan onder andere zorgen voor angstige, depressieve of machteloze gevoelens. Een Registercounsellor ABvC® kan deze gevoelens niet wegnemen, maar wel oprecht luisteren en handvatten aanreiken in de wijze waarop je hiermee omgaat. Waardoor je mogelijk meer weerbaar wordt in het proces waar je op dat moment in zit. Je kunt bijvoorbeeld samen met een Registercounsellor ABvC® strategieën bedenken in het omgaan met de moeilijkheden. Dit doe je dus samen. Ik heb nu geschreven over de functie en toegevoegde waarde van counselling bij een persoon met dementie, maar ook in de ondersteuning van de mantelzorgers en naasten kan een Registercounsellor ABvC® helpend zijn. Maar deze ondersteuning is ook denkbaar bij andere chronische ziekten of aandoeningen.

En nu de focus op naasten, mantelzorgers en familieleden om iemand heen die de diagnose dementie heeft gekregen. Want de impact van deze hersenaandoening gaat verder als alleen de persoon die de diagnose krijgt. Het heeft ook impact op een eventuele partner, kind, broer, zus of een vriend of vriendin. Want ook in het leven van anderen gaat iets veranderen waarbij iedere situatie anders is en ieder mens ook. Een kind kan het lastig vinden om te zien dat zijn ouders niet meer de relatie hebben van vroeger. Ze kunnen zich zorgen maken over de overbelasting van hun vader en daarnaast maken ze zich zorgen over hun moeder met dementie. Een partner kan het lastig vinden om niet continu de partner met dementie te corrigeren, omdat de dingen die aangegeven worden niet kloppen. Of een gedragsverandering van de persoon met dementie is moeilijk te plaatsen, bijvoorbeeld omdat er meer verdriet of gevoelens van angst zijn. Of de partner heeft te maken met schaamte, want de partner met dementie doet soms opvallende afwijkende handelingen waar de omgeving negatief op reageert. Een zus of broer kan het lastig vinden om op een juiste manier om te gaan met het familielid met dementie. Want hoe doe je dat dan? Iedere persoon, iedere rol en iedere situatie is uniek.

Wist je dat: In Nederland 35% van de mensen die zestien jaar of ouder zijn mantelzorg geeft; dit zijn om en nabij 5,5 miljoen mensen. Ongeveer 16% (circa 825.000) helpt langdurig en intensief. Dit betekent langer dan drie maanden en meer dan acht uur per week. (Bron; www.zorgvoorbeter.nl) Want alle mensen rondom een persoon met dementie zijn mantelzorgers. En die niet gekozen taak is wel zwaar en complex. En hoeveel kunnen mantelzorgers nog dragen? Want ook die raken steeds vaker overbelast! De zorgmedewerkers verzuipen en doen ook een beroep op mantelzorgers. Opnieuw. (Bron: https://dit.eo.nl/artikel/hoeveel-kun-je-vragen-van-mantelzorgers-je-hoort-veel-bezwaar-maar-het-is-bijna-geen-keuze-meer)

De mensen in de omgeving van iemand met dementie gaan steeds vaker en steeds meer veranderingen opmerken. Iemand haalt achter elkaar dezelfde producten in de winkel, vergeet zijn of haar pincode of iemand krijgt een korter lontje. Helaas is het zo dat we er steeds meer mee te maken gaan krijgen.

Wat kan de Registercounsellor ABvC® betekenen voor de mensen in de omgeving van iemand met dementie? Een Registercounsellor ABvC® kan de omgeving van de persoon met dementie ook ondersteunen. Dat kan beginnen met uitleg geven over het ziektebeeld. Of verschillende kanten in het traject belichten. Je bent mantelzorg, maar je bent ook nog steeds een partner van iemand. Als mantelzorger wil je graag zorgen voor een ander, maar het is ook goed om voor jezelf te zorgen. Je kunt pas goed voor anderen zorgen als je eerst goed voor jezelf zorgt. Daar kan een Registercounsellor ABvC® begeleiding en ondersteuning in bieden. Dit kan al zijn door stil te staan bij jouw rol en jouw aandeel. Hoe zit jij erin? En wat doet dat met jou? Deze gevoelens kunnen mensen vaak niet ventileren in hun directe omgeving. Of men voelt schaamte. Misschien krijgen zij ook snel advies en wordt er niet echt naar ze geluisterd. Of ze moeten te veel ballen in de lucht houden. Dat jongleren gaat vaak lange tijd goed, maar kan ook misgaan. En hoe ga je om met alle stapjes achteruit die jij opmerkt bij jouw naaste? Ook hier kan je stil staan bij de momenten van verlies. Want we stappen hier snel met grote passen overheen.

Zorg goed voor de mensen met een aandoening, maar net zo goed voor de omgeving, naasten en mantelzorgers.

De zorg voor elkaar dragen we samen; dat hoef jij niet alleen te doen.

Groetjes Tom Mouwen Register Counsellor ABvC®